Musick for a While,
Henry & Daniel Purcell
door
Musica Gloria
Zondag 9 februari 2025 om 11.00 u. in G.C. De Wiek
Na een op politiek vlak onstabiele periode, met een burgeroorlog (1642-1649) en de dictatuur van Oliver Cromwell, toen de theaters gesloten waren (1649-1658), werd Henry Purcell in 1659 geboren onder een gunstig gesternte: de monarchie onder koning Charles II werd hersteld en het muziekbedrijf kwam weer tot volle bloei. Purcell profiteerde van de diverse invloeden die in Engeland binnensijpelden. Vooreerst de Franse, als gevolg van de ballingschap van de koning aan het hof van Lodewijk XIV, en de Italiaanse, die overal in Europa een dominante positie begon in te nemen. Typisch Frans, vooral in het muziektheater en de suite voor klavier, waren de dansen of aan de dans verwante stukken, zoals Air, Rondeau, Allemande en Courante. De Hornpipe is een typisch Engelse dans, met een pittig ritme. Een aan Frankijk ontleend structuurprincipe dat Purcell als geen ander beheerste was de basso-ostinato techniek, op basis van een steeds herhaalde basformule die in Engeland bekend stond als ground. Meesterlijke voorbeelden zijn de songs Musick for a while, Oh solitude en Her charming strains, drie liederen die een typisch Engelse melancholische sfeer oproepen, en A new Grounduit een ode ter ere van de Heilige Cecilia. Van Daniel Purcell (ca. 1664-1717), de broer van Henry, is er de ground Now sooth our joy, uit een ode voor de verjaardag van prinses Anne. Vrijer van opzet is Henry’s lied met strijkers When Orpheus sang, een ode aan de kracht van de muziek. De dans primeert in het luchtige lied Strike the viol, touch the lute uit de ode Come ye sons of Art, het laatste muzikale verjaardagsgeschenk dat Purcell aanbood aan koningin Mary in 1694, het jaar waarin ze kort nadien overleed. Hijzelf overleed vroegtijdig in 1695. Naar Italië verwijst Purcells onweerstaanbare, en vaak intens ontroerende, melodische vinding. Zijn tijdgenoot Henry Playford schreef treffend de volgende karakterisering: He was particularly admir’d for Vocal Musick, having a peculiar genius to express the energy of the English Words, whereby he moved the Passions as well as caus’d admiration in all his Auditors’. Ook de Italiaanse instrumentale genres kenden in Engeland succes, vooral de solo- en triosonate, in een bonte afwisseling tussen trage (Largo, Adagio) en snelle (Vivace) delen, rijk aan wisselende emoties zoals van een componist in de barok werd verwacht.
Ignace Bossuyt
Muzikanten:
- Nele Vertommen: barokhobo en blokfluit
- Pieter De Praetere: contratenor
- Anne-Linde Visser: gamba
- Beniamino Paganini: klavecimbel en blokfluit